THÔNG BÁO

Tình hình sâu bệnh hại lúa vụ mùa 2025 và biện pháp quản lý

Kính gửi: Uỷ ban nhân dân các xã : Yên Thọ, Mậu Lâm, Xuân Du, Xuân Thái, Thanh Kỳ, Như Thanh.

Hiện nay, cây lúa đang ở giai đoạn làm đòng, những ngày qua thời tiết diễn biến phức tạp nắng nóng gay gắt đan xen mưa giông, kết hợp bà con nông dân bón thúc xong lần 2. Đây là điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát sinh, phát triển và gây hại lúa vụ mùa.

Căn cứ vào kết quả điều tra đến ngày 4/8/2025, Trung tâm DV Nông Nghiệp  thông báo đến UBND các xã một số biện pháp phòng trừ sâu bệnh cho lúa vụ mùa như sau:

1. Sâu cuốn lá nhỏ

Thời gian vừa qua, sâu cuốn lá nhỏ lứa 5 phát sinh gây hại trên địa bàn các xã với mức độ từ nhẹ - trung bình, tập trung chủ yếu diện tích lúa cấy sớm, chăm sóc sớm, xanh tốt tại một số xã như Yên Thọ, Mậu Lâm, Như Thanh, Xuân Du...

Qua kết quả điều tra của Trung tâm DVNN: Ngài lứa 5 vũ hóa từ 3/8 trở đi, rộ từ 4/8 trở đi với mật độ cao:

- Mật độ Trung bình: 5 con trưởng thành/m²;

- Mật độ cao: 15 con trưởng thành/m² (Yên Thọ, Mậu Lâm, Như Thanh,..)

- Cục bộ có nơi mật độ > 50 con trưởng thành/m²

Dự tính:Sâu non tuổi 1 lứa 6 phát sinh gây hại từ 12/8/2025 ở hầu hết các xã, mật độ sâu cuốn lá nhỏ lứa 6 sẽ rất cao, gây hại bộ lá đòng, nguy cơ ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng lúa vụ mùa. 

Để hạn chế thiệt hại do sâu cuốn lá nhỏ lứa 6 gây ra, Trung tâm DV Nông Nghiệp đề nghị UBND các xã, thị trấn hướng dẫn bà con nông dân tăng cường kiểm tra đồng ruộng để tiến hành phun trừ sâu cuốn lá nhỏ lứa 6 đạt hiệu quả cao.

- Nếu kiểm tra thấy mật độ bướm lứa 5 cao, tiến hành phun thuốc đặc hiệu sau khi ngớt bướm 3- 5 ngày.

- Hoặc khi sâu non xuất hiện với mật độ 12 con/m² trở lên thì sử dụng một trong các loại thuốc đặc trị sau: Amate 150SC, Takumi 20WG, Clever 150SC, Virtako 40WG, Opulent 150SC, Voliam targo 063SC, prevathon 5SC, Obaone 95WG,...

Thời điểm xử lý: Thời điểm phun trừ tốt nhất từ 12/8-22/8/2025.

2. Bệnh vàng lá sinh lý

Biểu hiện: khô phần chóp lá, màu nâu nhạt hoặc đỏ vàng, vết bệnh gọn, đều, không loang rộng ra các phần khác của lá, không có ranh giới rõ ràng giữa mô khỏe và mô bệnh, thường bị đỏ vàng cả ruộng, hoặc chỉ bị các lá phía dưới, lá mới ra vẫn xanh non.

Nguyên nhân:

- Sau bão số 3 (22/7/2025), gió mạnh làm táp đầu lá lúa, sau đó thời tiết chuyển nắng nóng gay gắt đã làm chóp lá chuyển vàng, đỏ vàng hoặc vàng nâu; bệnh thường bị cả ruộng hoặc cả khu đồng.

- Ruộng lúa làm đất không kỹ, cây lúa bị ngộ độc hữu cơ, cộng với tình trạng nước ngập sau mưa bão, bộ rễ kém phát triển, cây còi cọc, lá vàng từ lá gốc lên.

- Cây lúa chuyển giai đoạn từ đẻ nhánh sang đứng cái làm đòng, mẫn cảm với thời tiết bất thuận, bộ lá chuyển vàng nhất là trên ruộng cấy giống lúa chất lượng, ruộng bón thúc làm đòng không kịp thời, không cân đối N,P, K...

Biện pháp:

- Không cần phun thuốc hóa học

- Bón bổ sung phân đa lượng: NPK+ TE (Liều lượng tùy vào chân đất)

- Điều tiết nước ruộng hợp lý: giữ mực nước 2-3 cm, tránh để ruộng úng hoặc khô hạn kéo dài.

3. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn

Từ sau cơn bão số 3 (ngày 22/7/2025), Bệnh bạc lá, bệnh đốm sọc vi khuẩn phát sinh gây hại mạnh trên giống nhiễm Thái xuyên 111, BC15, Thiên Hương 6, HG12, VT404. TBR 97…chân ruộng sâu trũng lầy thụt, chân đất chua thiếu lân, diện tích lúa xanh tốt thừa đạm...

Triệu chứng: đầu tiên vết bệnh từ mép lá, mút lá lan dần vào trong, kéo dài theo gân lá. Mô bệnh xanh tái, vàng lục, lá nâu bạc, khô xác; ranh giới mô bệnh và mô khỏe là đường gợn sóng màu vàng, trong điều kiện nhiệt độ và ẩm độ cao, trên bề mặt vết bệnh xuất hiện những giọt dich vi khuẩn màu vàng(tránh nhầm lẫn triệu chứng của bệnh vàng lá sinh lý với bệnh bạc lá vi khuẩn).

Thời gian tới: tỷ lệ bệnh gia tăng nhất là sau những trận mưa giông gió mạnh, thời tiết nắng nóng kéo dài, trên chân ruộng bón phân không cân đối, bón quá thừa đạm...nguy cơ ảnh hưởng đến năng suất lúa cuối vụ.

Khi bệnh chớm xuất hiện dùng một trong các thuốc hóa học sau: ToTan 200 WP, Starner, Vicen 20Sc, Kasumin 2SL, Avalon 8WP... Phun nhắc lại sau 5 đến 7 ngày; Có thể kết hợp với thuốc trừ bệnh khô vằn (nếu trên ruộng xuất hiện bệnh khô vằn) để giảm số lần phun.

4. Bệnh khô vằn

Thời tiết mưa nhiều cùng với cây lúa xanh tốt nên cấp và tỷ lệ bệnh khô vằn tăng nhanh trên hầu hết các xã trên địa bàn Yên thọ, Mậu Lâm, Xuân Du, Xuân Thái, Như Thanh

- Tỷ lệ bệnh trung bình: 5%; Tỷ lệ bệnh cao 30%;

-  Cấp bệnh phổ biến: Cấp 1, 3

Bệnh cần được phát hiện sớm, xử lý kịp thời bằng thuốc hóa học đặc hiệu: Help 400SC, Tilt supper 300EC, Nevo 330 EC, Anvil 5SC..., nếu bệnh nặng phun nhắc lại sau 5 - 7 ngày.

5. Bệnh đạo ôn cổ bông

Là bệnh hại nguy hiểm đối với cây lúa, làm năng suất lúa giảm sâu, vì vậy cần tuyền truyền để nhân dân phun phòng bệnh đạo ôn cổ bông nhất là trên giống nhiễm: HDR7, BC15, TBR225, TBR 45,Q5, KC 90 đài thơm, Hương thơm, TH31, Bắc Thịnh, Thái xuyên 111, Nếp thơm…..lúa trỗ vào thời điểm mưa thường xuyên diễn ra

Thời điểm xử lý:Xử lý 2 lần:   

- Lần 1: khi lúa thấp tho trỗ (trỗ 5%)

- Lần 2: Khi lúa trỗ xong

Thuốc Xử lý: Filia 525 SE, Ninja 35EC, AC Fubim 750WP, Beam 75WP, Bump 650WP...

6. Rầy nâu, rầy lưng trắng

Rầy lứa 5 phát sinh từ 4/8/2025. Mật độ trung bình 200 – 300 con/m². Mật độ cao 1.500 con/m² (Yên Thọ, Phú Nhuận, Mậu Lâm…)

Thời gian tới, mật độ rầy tăng nhanh, nếu không xử lý kịp thời sẽ gây cháy cục bộ. Cần xử lý khi mật độ 750 con/m² trở đi (13 – 15 con/khóm lúa) bằng các loại thuốc hóa học: Chess 50WG, Chatot 600WG, Lk-setup 75WG, Ac Dinosin 50WP,…

7. Chuột hại

Diện tích lúa bị chuột hại tiếp tục gia tăng nhất là diện tích gần trục lớn, ven làng, gần gò đồi, cồn bãi. Các địa phương quản lý tốt chuột hại theo nội dung thông báo số 03/TB-TTDVNN ngày 07/07/2025 của Trung tâm DV Nông nghiệp Như Thanh.

Trên đây là hướng dẫn phòng trừ sâu bệnh hại lúa vụ thu mùa 2025 trong thời gian tới. Đề nghị UBND các xã, thị trấn:

- Tăng cường tuyên truyền trên các phương tiện truyền thanh về tình hình sâu bệnh hại lúa và các biện pháp quản lý để nông dân chủ động phòng trừ đạt hiệu quả cao.

- Hướng dẫn bà con sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng”, nồng độ, liều lượng theo hướng dẫn trên bao bì sản phẩm, thu gom vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng đúng  nơi qui định.

Nơi nhận:                                                                                                                                               KT. GIÁM ĐỐC

- Như kính gửi ;                                                                                                                                     PHÓ GIÁM ĐỐC

- Chi cục TT& BVTV Tỉnh;

- Trung tâm cung ứng DV công;

- Lưu TT.

                                                                                                                                    Ngô Thị Huyền